Wat is het effect van massage: fysiologisch en mentaal

Wat gebeurt er tijdens de massage?

Het effect van massage is o.a. het vrijkomen van endorfine en oxytocine in het lichaam. Er is gebleken dat het regelmatig nemen van massage (en bij voorkeur een reeks), een langdurig positief effect heeft op ontspanning van lichaam en geest, balans van de hormoonhuishouding, nachtrust en fysieke gesteldheid. Het zorgt voor verlaging van je spierspanning, verbeterde doorbloeding, afvoer van afvalstoffen en verbeterde werking van je immuunsysteem.

Neem je met regelmaat een massage, bijv. om de twee weken, dan kan het effect dagen of zelfs weken aanhouden. Er worden in je lichaam nl. processen in beweging gezet die het natuurlijk herstellend vermogen van je lichaam stimuleren.

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat massage een dalend effect had op: spanning, depressie en stresshormonen. In een aantal studies wordt ook een stijging van de neurotransmitters serotonine en dopamine gemeten. Serotonine heeft invloed op de stemming en het zelfvertrouwen. Mensen met een te laag serotonine gehalte kampen bijv. vaak met depressieve klachten. Dopamine speelt een belangrijke rol bij het ervaren van genot, blijdschap en welzijn.

Onderzoeken laten zien dat het effect van massage een mogelijke daling van het hartritme en de bloeddruk laten zien. Diverse studies rapporteren een verlaging van de bloeddruk na een enkele massagebehandeling.

Chronische stress heeft pathologische gevolgen en kan leiden tot fysiologisch of psychologisch disfunctioneren. op lange termijn kunnen zich depressie, hart- en vaatziekten, schildklierproblemen, diabetes en hoge bloeddruk voordoen.

Fysiologisch en psychologisch effect van massage

De fysiologische en psychologische effecten zijn niet van elkaar te scheiden. We functioneren als een eenheid: onze fysieke gesteldheid beïnvloed wat we denken en voelen en andersom. Massage ontspant dus niet alleen de spieren maar ook de geest en lijkt een goede therapie om stress te verminderen. Zo hebben de hormoon achtige stoffen (oxytocine en endorfine) die vrij komen invloed op ons gevoel van gelukzaligheid, onthaasting, genezing en verbondenheid met onze omgeving (oxytocine zit bijv. in moedermelk en ondersteunt de hechting van de moeder met het kind).

Oxytocine stimuleert het immuunsysteem en heeft stress verlagende effecten zoals: verlaging van bloeddruk, hartslag en van circulerend cortisol. Cortisol wordt aangemaakt als het lichaam onder stress staat. Op lange termijn kan het leiden tot schade aan lichamelijke weefsels, zoals onze organen. Bij verhoging van het oxytocine gehalte, wordt de doorbloeding van de spieren minder en die van huid en slijmvliezen neemt juist toe. Het verhoogt je pijndrempel, heeft een angst remmende werking en stimuleert positieve sociale interactie.

Ook stimuleert het hormoon de groei en herstel van weefsel; de eetlust kan toenemen en de spijsvertering wordt effectiever. Wordt het oxytocine gehalte herhaaldelijk verhoogd dan zijn de genoemde effecten langduriger.

Oxytocine komt vrij bij verschillende typen van onschadelijke sensorische stimulering, zoals aanraking en warmte. Het eten van voedsel activeert ook het vrijkomen van oxytocine; je zou kunnen zeggen dat je door het innemen van voedsel jezelf een inwendige massage geeft. Bij andere vormen van sensorische stimulering, zoals door geur, geluid of licht komt het waarschijnlijk ook vrij.

Puur psychologische mechanismen kunnen er ook voor zorgen dat oxytocine wordt afgescheiden. Bijvoorbeeld positieve interactie waar aanraking en psychologische ondersteuning bij komt kijken, dus met warmte en empathie, is gezondheids stimulerend.

 Stevig of zacht masseren? Wat is effectief?

Veel mensen denken dat een massage pas effect heeft als hij stevig is. Dat de “spieren flink worden aangepakt” en de spanning er als het ware uit wordt gemasseerd. Bij overbelasting door veel sporten of fysiek werk, kan dat zeker voor een sneller herstel van de spieren zorgen. Echter in onze maatschappij bewegen mensen meestal te weinig en wordt de chronische spierspanning vaak juist veroorzaakt door stress. Dat betekent dat de spanning van binnenuit komt.

Door je als masseur enkel te richten op het masseren van de spier, dus van buitenaf door middel van manipulatie de spier te laten ontspannen, zal de spanning en de pijnklacht weer snel terug komen. Als stress (mede) de oorzaak is van pijnklachten en spierspanning, is het essentieel om het systeem van de persoon de impuls te geven dat het kan ontspannen.

Hoe is een massage opgebouwd?

Door middel van een intake wordt ingeschat welk type massage het meest passend is om de klacht te behandelen. Spelen er bijvoorbeeld persoonlijke vraagstukken, is er sprake van emotionele disbalans, of zijn er chronische onverklaarbare klachten, dan is een zachtere, ontspannende massage zeer geschikt. Is er sprake van fysieke overbelasting, herstel of preventie van een blessure, dan is een sportmassage passend. En zo wordt voor iedere hulpvraag ( pijn klachten, stress, emotionele disbalans etc.) een advies gegeven.

Breng jou lichaam weer in balans

Bij de massages worden de spieren gemasseerd om zo de stofwisseling te stimuleren en de spier als het ware te manipuleren zodat hij terug gaat naar zijn oorspronkelijke spierspanning. En ook wordt het lichaam met diverse technieken gestimuleerd en aangespoord om zelf zijn spanning los te laten. Door activering van het parasympathische zenuwstelsel, worden allerlei stofjes aangemaakt (zoals endorfines en oxytocine) waardoor de stress cyclus wordt doorbroken. Ook gaat door de intentie in de aanraking en de bewegingen die worden gemaakt het lichaam zichzelf weer op een gezond makende manier reguleren. Dit effect werkt lang door. Bij regelmatige herhaling kan het lichaam en de psyche zich weer herstellen.  De massage technieken worden zo op elkaar afgestemd dat het effect gemaximaliseerd wordt.

Beweeg je spieren gezond in een paar minuten?

Veel mensen hebben een staand of zittend beroep, waardoor bepaalde spieren constant in een bepaalde houding zijn aangespannen of juist niet worden gebruikt. Bepaalde spieren worden dus veel te slap, terwijl anderen te sterk zijn aangespannen. Als de spieren tussendoor niet voldoende op een andere manier flink worden benut, blijft de spier chronisch aangespannen en kan niet goed meer ontspannen. Het gevolg is dat de doorbloeding vermindert en de afvalstoffen ophopen. In de loop van de tijd gaan weefsels zich vormen naar de manier waarop ze gebruikt (of niet gebruikt) worden. Dit leidt dus tot verstijving/ verharding van de spier en na een tijd kan de spier zijn oorspronkelijke functie niet meer goed uitvoeren.

Ook wordt er aandacht gegeven aan lichaamshouding, bewegingspatroon en leefstijl.

Als het lichaam dus te weinig in beweging is, gaat de conditie van de spieren snel achteruit. Je houdt je spieren gezond door een paar keer per week intensief te sporten, zodat je je spieren flink gebruikt, je hartslag stijgt en je ademhaling verdiept. En om gedurende de dag je spieren een paar keer te resetten. Oefeningen waarbij afwisselend de spieren aanspannen en weer ontspannen, zodat de doorbloeding op gang komt en de spier zijn oorspronkelijke ontspannen staat kan aannemen.