Metabool syndroom

Metabool syndroom: hoe voorkom je de neerwaartse spiraal?

Het metabool syndroom is een term die je tegenwoordig steeds vaker hoort. Vooral mannen boven de veertig krijgen ermee te maken. Het metabool syndroom gaat gepaard met overgewicht, een hoge bloedsuikerspiegel, hoog cholesterol en een hoge bloeddruk. Hierdoor geeft het een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Het is dus belangrijk om het metabool syndroom te voorkomen, maar hoe doe je dat? En wat doe je als je het al hebt? Je leest er in dit artikel alles over.

Wat is het metabool syndroom?

Als je metabolisme (ook wel stofwisseling genoemd) verslechtert, kunnen er allerlei gezondheidsproblemen ontstaan: je wordt dikker, je cholesterolwaarden verslechteren, je bloeddruk gaat omhoog en je bloedsuikerspiegel stijgt. Dit wordt het metabool syndroom genoemd. Het treft vooral mannen boven de veertig, maar ook vrouwen (die weinig bewegen) kunnen er last van krijgen.

Je hebt het metabool syndroom als je een te grote buikomvang* hebt en er sprake is van twee of meer van de volgende dingen:

• Hoge bloeddruk
• Te veel bloedvetten (waaronder LDL-cholesterol)
• Te laag HDL-cholesterol (goed cholesterol)
• Verhoogde bloedsuikerspiegel

*Als man heb je een te grote buikomtrek als deze meer dan 94 centimeter is, voor vrouwen geldt een maximale omtrek van 80 centimeter.

Metabool syndroom door een ongezonde leefstijl

Het metabool syndroom ontstaat vaak door een ongezonde leefstijl. Hieronder lees je welke factoren onder andere een rol spelen bij het ontstaan – of juist het in stand houden van – het metabool syndroom.

Metabool syndroom en overgewicht

Een van de belangrijkste kenmerken van het metabool syndroom is overgewicht. Dit ontstaat meestal door te calorierijk eten en te weinig bewegen. Deze combinatie zorgt ervoor dat je lichaam vet opslaat, wat zorgt voor uitputting van belangrijke organen zoals de lever. Hierdoor kan de lever suikers en vetten niet goed meer verteren en gaat het zelf vet opslaan, waardoor suiker en vetten nog slechter verteerd worden. Hierdoor kun je in een neerwaartse spiraal terecht komen.

Metabool syndroom en diabetes type 2

Mensen met het metabool syndroom hebben meer dan twee keer zoveel kans om diabetes type 2 te krijgen. Diabetes is een chronische stofwisselingsziekte waarbij de bloedsuikerspiegel verhoogd is. Als je diabetes hebt, heb je een grotere kans op andere ziekten, zoals hart- en vaatziekten of depressie.

Metabool syndroom en minder testosteron

Minder testosteron is zowel een oorzaak als een gevolg van het metabool syndroom. Bij mannen boven de veertig daalt de hoeveelheid testosteron in het bloed van nature. Hierdoor neemt de spiermassa af en wordt er meer vet opgeslagen, wat kan leiden tot het metabool syndroom. De teruggang van testosteron wordt echter versneld als je het metabool syndroom hebt. Je komt dus in een vicieuze cirkel terecht als je niet goed op je gewicht let.

Metabool syndroom en vitamine D-tekort

Uit onderzoek blijkt dat er een link bestaat tussen het ontstaan van het metabool syndroom en vitamine D-tekort. Dit onderzoek is echter uitgevoerd met muizen, dus het is nog niet zeker of het bij mensen hetzelfde effect heeft. Er is meer onderzoek nodig om hier verder uitspraken over te kunnen doen.

Zo houd je het metabool syndroom uit de buurt

Gelukkig zijn er verschillende dingen die je kunt doen om het metabool syndroom te vermijden. Het beste is om hiermee al voor je veertigste te beginnen, maar het is nooit te laat. Dit zijn de belangrijkste tips om het metabool syndroom te voorkomen of te vermijden:

• Eet gezond: Dit is misschien een open deur, maar gezond eten is nu eenmaal belangrijk voor een gezond lichaam. Om het metabool syndroom tegen te gaan wordt aangeraden om te minderen met suiker, zout en verzadigde vetten. Onverzadigde vetten passen daarentegen wel binnen een gezond eetpatroon.
• Beweeg genoeg: Meer bewegen is het beste medicijn omdat het allerlei gezondheidsvoordelen heeft: het verbetert niet alleen de stofwisseling, het is ook gunstig voor de bloedsuikerspiegel, de cholesterolspiegel, de bloeddruk, hart- en bloedvaten, het lichaamsgewicht en de hormoonhuishouding. Daarnaast helpt het kweken van spieren bij de aanmaak van testosteron. Deze factoren bij elkaar verminderen de kans op het ontwikkelen van het metabool syndroom.

• Drink minder alcohol: Alcohol remt bij mannen de aanmaak van het geslachtshormoon testosteron, het verhoogt de bloeddruk en heeft op termijn een verhardende werking op de vaatwanden. Om het metabool syndroom uit de buurt te houden, kun je dus het beste niet te veel biertjes drinken.

• Slaap voldoende: Mensen die weinig slapen, hebben overdag meer last van stress en hebben meer kans op hoge bloeddruk. Een chronisch slaaptekort leidt bij mannen bovendien tot minder testosteron. Probeer daarom elke nacht ongeveer acht uur te slapen.

(bron: Dokterdokter)